Filharmonia Częstochowska im. Bronisława Hubermana Filharmonia Częstochowska im. Bronisława Hubermana Filharmonia Częstochowska im. Bronisława Hubermana

« 2019

Repertuar na styczeń 2020

2021 »

dzisiejsza data: 28 marzec 2024 (czwartek)

31 I 2020 piątek

godzina 19:00

sala koncertowa

Czajkowski - Borodin

31 I 2020 piątek, godzina 19:00, sala koncertowa

sala koncertowa

Czajkowski - Borodin

ARCHIWUM

Koncert muzyki rosyjskiej

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Częstochowskiej
Adam Klocek – dyrygent  

Czajkowski – Suita „Jezioro łabędzie” op.20
Borodin – II Symfonia h-moll op. 5

Witold Paprocki - słowo o muzyce


Początki Jeziora łabędziego sięgają lata 1871, kiedy Piotr Czajkowski pochłonięty był komponowaniem miniatur tanecznych dla dzieci swojej siostry. Cztery lata później, nieco przypadkiem, poproszony został przez dyrekcję Teatru Bolszoj o skomponowanie pełnowymiarowego baletu opartego na tych samych motywach. Premiera odbyła się 20 lutego 1877 w Teatrze Bolszoj, choć utwór okrzyknięty został zbyt trudnym dla tancerzy i odrzucony przez wykonawców. Dopiero dzięki choreografii Mariusa Petipy i Lwa Iwanowa w 1895 roku (dwa lata po śmierci kompozytora) dzieło otrzymało nowy kształt i dopiero wówczas odniosło spóźniony, choć zasłużony sukces, ciesząc się nim do dnia dzisiejszego. Drugim baletem Czajkowskiego jest Śpiąca królewna (1888-1889), dzieło, za sprawą którego nazwisko Czajkowskiego wykroczyło daleko poza granice Rosji i przydało mu sławy jako najzdolniejszemu twórcy rosyjskiemu tamtych czasów. Premiera baletu odbiła się szerokim echem w prasie. Głosy krytyki wyrażały podziw dla kompozytora za symfoniczne brzmienie i błyskotliwość instrumentacji. Czajkowski pisał wówczas do swojej powierniczki, Nadieżdy von Meck: „Sądzę, przyjaciółko, że ten balet jest jednym z moich najlepszych utworów. Temat wybrałem niezwykle poetycki, wdzięczny i sprzyjający muzycznemu opracowaniu. Pisałem go z takim entuzjazmem, że musi to być odczuwalne dla odbiorców”. Żaden inny kompozytor nie uchwycił tak świata bajek dziecięcych, jak zrobił to Piotr Czajkowski. Kolejnym przykładem jest Dziadek do orzechów, balet powstały w 1892 roku. I choć jest on chyba najpopularniejszą kompozycją Czajkowskiego, to w swoim czasie krytyka wahała się w ocenie tego dzieła od okrzyków zachwytu po wyrazy lekceważenia. Znaczące jest, że Dziadek do orzechów musiał czekać dwadzieścia sześć lat na swoją moskiewską premierę. Wystawiono go dopiero w 1919 roku.
źródło: RMF Classic - Mistrzowska Kolekcja

Aleksander Borodin, rosyjski kompozytor i muzyk, a zarazem chemik. W jednym z listów pisał: „Prosiłbym, aby nie zawężać mojej biografii tylko do dziedziny muzyki, ponieważ moja praca naukowa i pedagogiczna służy wyjaśnieniem, dlaczego późno stałem się kompozytorem i niewiele skomponowałem muzyki”. Na co dzień, jako profesor zwyczajny w dziedzinie chemii, pracował w petersburskiej Akademii Medycznej. Być może z tego powodu stworzenie II Symfonii zajęło artyście aż siedem lat. W nnym z listów wyjaśniał: „Na nastroje muzyczne mam do dyspozycji tylko część lata. Zimą mogę pisać muzykę tylko wówczas, kiedy jestem chory, nie wykładam, nie chodzę do laboratorium; wtedy mogę zająć się czymkolwiek innym. Stąd moi współtowarzysze muzycy stale życzą mi choroby, a nie zdrowia”. Sam o sobie mówił, że jest „niedzielnym muzykiem”. Mimo stosunkowo niewielu kompozycji, które ma w swoim dorobku, jest uznawany za jednego z najważniejszych i najbardziej utalentowanych twórców rosyjskiej szkoły narodowej XIX w. W technice orkiestracji Borodin początkowo kształcił się samodzielnie, studiując partytury niemieckich mistrzów. Późniejszą przemianę z kompozytora-amatora w świadomego swoich możliwości artystę zawdzięcza Milijowi Bałakiriewowi – przywódcy Potężnej Gromadki, czyli grupy rosyjskich kompozytorów narodowych, do których dołączył także Borodin. Zrzeszeni w tej formacji twórcy w swoich dziełach nawiązywali do rosyjskiego folkloru, łącząc go jednak z nowoczesnymi elementami technik zachodnioeuropejskich. Według Betty Fry muzyka Borodina „jest przepełniona romantycznym urokiem i uwodzicielskimi melodiami, pobrzmiewa w niej także przepych i krajobraz dawnej Rosji – cebulaste kopuły kościołów, bogato zdobione ikony i ogrom przestrzeni”. Jeden z rosyjskich krytyków, Władimir Stasow, uważał, że twórczość rosyjskiego kompozytora cechują: „olbrzymia siła i niezwykły rozmach inwencji, gwałtowność i porywczość, subtelność i piękno, połączone z niepohamowaną namiętnością”.
źródło: Narodowe Forum Muzyki

Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin Czajkowski - Borodin